دوستی میگفت هر وقت اخبار بد میشنوم دلشوره میگیرم و تصور میکنم اگر این اتفاق ناخوشایند برای خانوادهام بیفتد چه کنم؟
شنیدههایی از این دست که همه از استرس ناشی میشوند، برای همه آشنا است چراکه تمامی انسانها دارای یکسری دغدغهها، مسائل و مشکلاتی هستند که ممکن است محرکی برای دلشوره آنان باشد و باتوجه به شخصیت و محیطی که درآن زندگی میکنند دلیل دلشوره آنان، درحقیقت محرکها متفاوت هستند.
دلشوره و استرس یک احساس طبیعی از عدم توانایی کنار آمدن با خواسته ها و رویدادهای خاص است درحقیقت یک واکنش طبیعی است که برای همه اتفاق میافتد. هنگامی که تغییرات یا چالشهایی را تجربه میکنید (عوامل استرس زا)، بدن شما پاسخهای جسمی و ذهنی ایجاد میکند. این استرس است.پاسخهای استرس به بدن شما کمک میکند تا خود را با شرایط جدید سازگار کند.
استرس میتواند مثبت باشد، ما را هوشیار، باانگیزه و آماده برای جلوگیری از خطر نگه دارد. به عنوان مثال: اگر یک امتحان مهم پیش رو دارید، پاسخ استرس ممکن است به بدن شما کمک کند تا بیشتر کار کند و مدت بیشتری بیدار بماند. اما استرس هنگامی به یک مشکل تبدیل میشود که بدن خیلی زود تحریک شود و عوامل استرس زا بدون تسکین یا دورههای آرامش ادامه پیدا کند. دراین صورت میتواند سلامت روحی و جسمی فرد را تضعیف کرده و مضر شود.
بهانه های مختلفی سبب به وجود آمدن دلشوره و نگرانی میشود. عوامل ایجادکنندهی احساس دلشوره در افراد مختلف متفاوت است و میتواند ناشی از از کار، روابط، فشارهای مالی و شرایط دیگر باشد. بعضی از افراد از صحبت کردن در جمع دلشوره میگیرند، بعضی از امتحان دادن دلشوره میگیرند و بسیاری از موارد مشابه. عرق سرد و لرزش دست اولین نشانههای بروز دلشوره است و کم کم تمام بدن شما را در بر میگیرد و آرامش شما دچار آسیب میگردد.
اولین راهکاری که در چنین شرایطی به ذهن شما میرسد فرار از موقعیت ایجاد شده است. اما باید به این نکته توجه کنید که این نوع برخورد با دلشوره راه حل برطرف کردن آن نیست. یقین بدانید در آینده نیز دوباره با آن دست و پنجه نرم خواهید کرد. در این مقاله به علل دلشوره، درمان دلشوره و استرس و راه های رفع دلشوره میپردازیم.
یقین بدانید در طول زندگی روزمره با عوامل مختلفی روبرو خواهید شد که موجب دلشوره و اضطراب در شما خواهند شد از جمله وابستگی شدید عاطفی. پس فرار کردن از دلشوره و استرس نسخه درمان نیست و میتواند شما را دچار ناراحتی های روحی و عصبی کند.
کلید واژه مشترک همهی ما در هنگام دلشوره گرفتن این جمله است: انگار در دلم رخت میشویند. دلشوره و اضظراب در روانشناسی یک ریشه و مفهوم دارند. اضطراب برای افراد یک حس ناشناختهای است. افرادی که دچار اضظراب هستند احساس میکنند که هر لحظه امکان دارد برای خود و یا اطرافیانی که برای آنها بسیار باارزش و عزیز هستند، اتفاقی بیفتد اما دقیقا نمیدانند که چه حسی داشتهاند و چه اتفاقی قرار است بیفتد؟!
واکنش افراد نسبت به موقعیتهای استرسزا متفاوت است. آنچه برای یک فرد استرسزا است ممکن است برای شخص دیگری استرس زا نباشد و تقریباً هر رویدادی بالقوه میتواند باعث استرس شود. برای بعضی از افراد، فقط فکر کردن در مورد محرکات یا وجود چندین محرک کوچکتر میتواند باعث استرس شود. در مورد علت استرس بیشتر بخوانید.
هیچ دلیلی قابل شناسایی نیست که چرا یک شخص در هنگام مواجهه با عوامل استرسزا کمتر از شخص دیگر احساس استرس کند. شرایط بهداشت روانی، مانند: افسردگی یا ایجاد احساس ناامیدی بیعدالتی و اضطراب باعث میشود که برخی از افراد راحتتر از دیگران احساس استرس کنند. همچنین تجربیات قبلی ممکن است بر نحوهی واکنش فرد در برابر عوامل استرسزا تأثیر بگذارد.
بسیاری از ما و اطرافیانمان گاه بی گاه دچار اضطراب و دلشوره میشویم، اما چنین اضطرابهایی تا کجا طبیعیاند؟
حتما در معاشرت با دیگران افرادی را دیدهاید که برای هرچیزی دلشوره میگیرند و همیشه منفیترین حالت را در ذهنشان مجسم میکنند. زمینههایی که در وجود فرد نهادینه شدهاند، ایجادکنندهی دلشوره در فرد هستند. زمینههای اضطراب به دو صورت در فرد قرار میگیرند:
بنابراین بخاطر وجود چنین زمینههایی در فرد، وقتی مشکلی سر راه او قرار میگیرد دچار دلشوره و اضطراب میشود. این افراد حتی ممکن است در حین راه رفتن در خیابان، در هنگام خرید و … دچار دلشوره شوند. با توجه به مطالعات رفتاری صورت گرفته در این زمینه دلشوره و اضطراب در چنین افرادی دائمی است و در مواجهه با مسائل مختلف، با آن درگیر میشوند.
جهت آشنایی بیشتر با این نوع از استرسها مطالعهی مقالهی “اختلال اضطراب پس از سانحه” را به شما پیشنهاد میدهیم.
از جمله دلایل اصلی دلشوره میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
هنگامی که فردی دچار استرس طولانی مدت (مزمن) است، ادامه فعال شدن پاسخ استرس باعث ساییدگی بدن میشود. علائم جسمی، عاطفی و رفتاری ایجاد میشود.
استرس میتواند به علائم عاطفی و ذهنی منجر شود:
اغلب افراد مبتلا به استرس مزمن سعی میکنند آن را با رفتارهای ناسالم کنترل کنند، از جمله:
استرس ذهنی است، با آزمایشات قابل اندازه گیری نیست. فقط فردی که آن را تجربه میکند میتواند میزان وجود و شدت آن را تشخیص دهد. یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی ممکن است از پرسشنامهها برای درک استرس شما و تأثیر آن برزندگی شما استفاده کند.بنابراین مستقیمترین راه برای تشخیص استرس و تأثیرات آن بر فرد، مصاحبه حضوری جامع، استرس محور است.
برای از بین بردن دلشوره چه باید کرد؟
هر احساسی از فکر کردن ایجاد میشود. سعی کنید مدیریت افکار خود و کنترل عصبانیت را در دست بگیرید. با بروز چنین افکاری عضلات بدن شما میگیرد، پس سعی کنید تمرکز داشته باشید و روی احساس خود کنترل داشته باشید.
نسبت به مسائل پیش آمده نگرش مثبتی داشته باشید. نگاه شما به مسائل میتواند یک موضوع ساده را حتی تبدیل به یک بحران نماید. تغییرات در نگرش شما نسبت به اطراف منجر به بهبود دلشوره و نگرانی میشود.
تنهایی دلشوره و نگرانی شما را بیشتر میکند. در مواقعی که دچار دلشوره میشوید با نزدیکان خود صحبت کنید و همین بیان احساسات از شدت نگرانی شما میکاهد. سعی کنید با افراد مثبتاندیش و آرام صحبت کنید تا انرژی مناسب آنها شما را نیز آرام کند.
وقتی احساس میکنید علائم استرس در شما ایجاد میشود، ورزش کنید. حتی یک پیاده روی کوتاه میتواند روحیه شما را تقویت کند. ورزش اکسیژن بیشتری را وارد خون شما میکند و روحیه و اعتماد به نفس شما را بیشتر میگرداند. مقاله عدم اعتماد به نفس را بخوانید.
سعی کنید مثبتنگر باشید. ذهن خود را از افکار منفی رها کنید. درحال زندگی کنید و بدانید گذشته هرگز برنمیگردد. زندگی کردن در حال بسیار به مثبتاندیشی شما کمک خواهد کرد.
برای روز، هفته و ماه خود هدف تعیین کنید. محدود کردن دیدگاه به شما کمک میکند تا کنترل لحظهای و کارهای طولانی مدت را بیشتر کنید افراط و تفریط در کار کردن دلشوره و نگرانی در شما ایجاد می کند. سعی کنید برنامه ریزی و نظم در زندگی داشته باشید.
در پایان هر روز، لحظهای را در نظر بگیرید و به آنچه موفق شدهاید و نه آنچه انجام ندادهاید، بیندیشید، اشتباهاتتان را بپذیرید و خودتان را ببخشید تا بتوانید با خودتان تنها باشید و بر موفقیت و آرامش خود تمرکز کنید.
درمورد نگرانیهای خود با یک درمانگر یا یکی از اعضای روحانی صحبت کنید.
از جمله عواملی که میتواند به درمان دلشوره کمک کند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
خوب فکر کنید تا به حال چند بار در انتظار دریافت اخبار منفی بودهاید که خود استرسزا است. آیا این افکار واقعا به وقوع پیوسته اند؟ کلاه خود را قاضی کنید و از اینکه هر حادثه و رویدادی را به شکل منفی نگاه کنید بپرهیزید.
هیچ کسی را قضاوت نکنید. گفتگوی دو نفر که در محیط کار آرام صحبت میکنند و شما از کنارشان میگذرید الزاما در مورد شما نیست که بخواهید دلشوره بگیرید.
یک رژیم غذایی متعادل و سالم حاوی میوه و سبزیجات فراوان میتواند به حفظ سیستم ایمنی بدن در زمان استرس کمک کند. رژیم غذایی نامناسب میتواند منجر به سلامتی و استرس اضافی شود.
تنفس و آرامش: مدیتیشن، ماساژ و حرکات یوگا میتوانند به شما کمک کنند. روشهای تنفس و ارامش میتوانند ضربان قلب را کاهش دهند و باعث آرامش شوند. تنفس عمیق نیز قسمت اصلی مراقبه ذهنآگاهی است همینطور شل و سفت کردن عضلات یا انجام بعضی حرکات نرمشی میتواند به شما کمک کند و از دلشورهتان بکاهد. حتما و حتما برای خودتان وقت بگذارید و کاری را که از آن لذت میبرید انجام دهید.
این مواد به جلوگیری از استرس کمک نمیکنند و می توانند باعث بدتر شدن آن میشوند
گاهی اوقات که نمیتوانید دلشوره خود را کنترل کنید دلشوره را به هیجان نسبت دهید. به خودتان بگویید من دلشوره ندارم بلکه هیجان دارم. این کار بسیار ذهن و فکر شما را آرام میکند.
با افرادی در ارتباط باشید که شما را آرام نگه میدارند، شما را خوشحال میکنند، از حمایت عاطفی برخوردارند و در کارهای عملی به شما کمک میکنند. یک دوست، عضو خانواده، همسایه یا عضو کلیسا، مسجد یا هرمکان مذهبی شما میتواند شنونده خوبی شود یا در مسئولیتهای خود شریک شود تا استرس زیاد نباشد.
اگر هیچکدام از توصیههایی که گفته شد فایده نکرد و همچنان مشکل باقی بود قدم بعدی مراجعه به روانشناس و روانپزشک است که بتواند درکاهش دلشورهتان کمک کند. متاسفانه مردم به این مسئله اهمیت نمیدهند و معتقدند که دلشوره مسئلهی مهمی نیست و نیازی به مراجعه به روانپزشک نیست. همچنین برای رفع دلشوره و استرس میتوانید از مواد غذایی استفاده نمایید که فهرست کامل آن ها در مقاله “خوراکی هایی که دشمن استرس هستند” شرح داده شده است.
اما در وهله اول شخصی که مبتلا به چنین اختلالی است برای از بین بردن این حس باید به روانپزشک مراجعه کند، در جلسات درمان که هم دارویی است هم رواندرمانی، روانپزشک به ریشهیابی مشکلات و اضطرابهای فرد بیمار رسیدگی میکند و به دنبال علل مسائل آزار دهنده در ناخودآگاه فرد میگردد، در این جلسات عوامل آزاردهنده شناسایی و آموزشهای مقابله برای رفع دلشوره و اضطراب و برطرف کردن دلشوره به فرد تعلیم داده میشود.
هرگاه از عادت و عادت کردن صحبت به میان میآید، اکثر ما رفتارهایی مثل خوابیدن…
مقدمه اختلالهای روحی ریشهها و شکلهای گوناگونی دارند که در شرایط مختلف به صورتها متفاوت…
بهترین کلینیک روانشناسی کودکان و نوجوانان کجاست؟ آیا شما تجربه مراجعه به کلینیک روانشناسی کودکان…
مقدمه شکی وجود ندارد که ما در مسائل مختلف به کمک دیگران نیاز داریم. در…
مقدمه نیاز به مشاوره، مانند نیاز به هر تخصص دیگری که به صورت طبیعی افراد…
در این مقاله قصد داریم به بررسی موضوع علائم افسردگی در جوانان بپردازیم. علائم افسردگی…