درمان تیک عصبی | ۵ روش درمان قطعی تیک عصبی (۱۰۰% تضمینی)

تیک های عصبی، ناشی از اسپاسم غیرارادی و غیرقابل کنترل عضلات است، حرکات غیر ارادی و ناخواسته، ناگهانی و سریع بوده و اگر این حرکات غیر ارادی بیش از اندازه تکرار شود می تواند برای هر فردی به دلایل مختلف ناخوشایند باشد. تیک عصبی بیشتر در صورت، گردن و سر ظاهر می شود و پرش گلک ها از شایع ترین نوع تیک عصبی است. در این نامه در مورد تیک عصبی و روش های درمان آن صحبت می کنیم.

اگر شما خودتان یا اطرافیانتان در کودکی و یا حتی در بزرگسالی دارای لکتن زبان است و یا اینکه نیاز به گفتار درمانی دارد حتما مطلب ” گفتار درمانی بزرگسالان چرا و چگونه ” را مطالعه بفرمایید.

تیک عصبی چیست؟

تعداد زیادی از افراد پس از سپری کردن یک دوره‌ی چند ماهه‌ی پر استرس در زندگی شخصی‌شان دچار تیک های عصبی مثل، پرش مکرر چشم، بالا انداختن یک یا هر دو شانه و … می شوند و پس از رفع اضطراب و به دست آوردن آرامش نسبی، این تیک ها برطرف می شود. تیک های عصبی حرکاتی غیر ارادی در عضلات هستند که می تواند در هر نقطه ای از بدن ظاهر شود.یشنهاد می شود مطلب درمان بیش فعالی بزرگسالان را بخوانید.

البته تیک ممکن است در یک یا چند دست از عضلات یا یک عضو بدن ظاهر شود. به طور کلی تیک، یک سری اصوات، حرکات و رفتارهای غیرارادی هستند که ممکن است به صورت تکرار شونده دیده شوند و اینکه ریتم مشخصی ندارند و ممکن است هم در بزرگسال و هم در کودکان دیده شود. در واقع تیک عصبی، حرکات بدنی یا صدا های کنترل نشده هستند که انواع مختلفی دارند:

انواع تیک:

تیک حرکتی: چرخاندن گردن، گاز گرفتن لبها یا تکان دادن زبان، تکان دادن سر، تماس انگشت ها حرکتی شبیه به بشکن زدن، چین انداختی بینی و شکلک در آوردن، پلک زدن یا چرخاندن چشم ها، چمباتمه زدن و یا تکان های سریع سر ، لمس کردن غیر ارادی افراد و اجسام مختلف ، انجام حرکت های مختلف و یا گرفتن یک ژست از انواع تیک های حرکتی هستند.

تیک صوتی: تیک‌های صوتی هم انواعی دارد که برخی از آن‌ها شامل سر و صدای حیوانات، فیش فیش کردن، خرناس، تکرار یک صدا یا عبارت، گلو را صاف کردن و جیر جیر کردن از انواع تیک های صوتی می باشند. البته باید در نظر داشته باشید که تمامی مواردی که در انوع تیک ذکر شد باید غیرارادی باشند و فرد کنترلی روی آنها نداشته باشد تا اختلال تیک عصبی تشخیص داده شود.

سندرم تورت (توره)

این نوع تیک مخلوطی از تیک حرکتی و صوتی است که تیک های متعدد حرکتی با یک یا چند تیک صوتی هستند. این اختلال مزمن باعث ایجاد یک یا چند تیک حرکتی یا صوتی می شود. این اختلال معمولا در دوران کودکی آغاز می‌شود و در بزرگسالی ادامه می یابد. این علائم با گذر سن معمولا کاهش می یابد. علائم این سندروم به دو صورت حرکتی و صوتی پدیدار می شود. مبتلایان به سندرم توره به تیک های کوچک تری مانند پلک زدن سریع یا صاف کردن گلو دچار می شوند اما ممکن است تیک های حرکتی بیشتر، از جمله پایین و بالا کردن بازوها، بالا انداختن یک یا هر دو شانه، ادای اشتباه کلمات هنگام سخن گفتن، تکان دادن سر بدون کنترل، ژست های نامناسب و داد و فریاد زدن در آنها ایجاد شود.

علائم سندرم توره با افزایش اضطراب و هیجان بیشتر می شوند و در حالت آرامش کاهش می یابد. این حرکات غیرارادی هستند. پس نباید اطرافیان به او فشار بیاورند که آن حرکت را تکرار نکند. چون همین عامل اضطراب او را بیش تر می کند. قبل از شروع تیک احساس خارش یا گزگز شدن در پوست بدن به وجود می آید.

اکثر تیک هایی که تازه آغاز شده اند، گذرا هستند و به سمت اختلال جدی تری پیش می روند. و تیک-ها با افزایش استرس عود می کنند. تعداد کمی از تیک های عصبی بیش از دوازده ماه طول می-کشند، اگر شخص بیش از یک سال با تیک عصبی درگیر باشد،او دچار تیک مزمن شده است. تیک های مزمن در یک دوره طولانی ادامه دار هستند و در بیشتر مواقع انقباض عضلات و ماهیچه ها در آنها زیاد و بسیار شدید است.

عموما افرادی که دارای تیک های عصبی هستند عادت هایی نیز دارند که بدنبال ترک آنها هستند، شما میتوانید مطلب ” راهکارهایی برای تغییر یا ترک عادت های فردی” را بخوانید

این تیک ها مشخصاً به صورت حمله های دوره ای صورت می گیرند و غالباً شدت آنها ماه به ماه، روز به روز یا حتی ساعت به ساعت تغییر .کند. رفتار تیکی ممکن است برای مدت‌ها یعنی از هفته ها یا ماه ها کاملاً ناپدید شود اما دوباره در شخص ظاهر شود. رفتارهای تیکی اکثراً با فشار روحی تشدید می شوند، و اینکه تعداد این رفتارهای تیکی اغلب با کاهش فشار روحی، کاسته می شوند. در مورد تیک های گذرا بی اعتنایی به آن بهترین راه حل می-باشد. تا آنکه خود به خود رفع شود. اما تیک های مزمن نیاز به پیگیری و مراجعه به روان شناس و روان پرشک دارد. تیک های مزمن در گذر ممکن است تغییر شکل دهند و در حالی که هنوز برطرف نشده اند فقط تغییر شکل دهند.

دلایل تیک های عصبی

عوامل زیادی در بروز تیک‌ عصبی وجود دارد ،زمانی علت بروز تیک عصبی را احساسات سرکوب شده می دانستند و کشمکش ها و درگیری هایی که در فرد ایجاد میشد و او را دچار مشکل عصبی می کرد اما امروزه بر این باور هستند که ترکیبی از عوامل محیطی و زیستی می تواند علت بروز آن باشد. تیک عصبی می تواند به دلایل مختلفی مثل استرس، اضطراب، خستگی، هیجان یا حتی شادی رخ بدهد. مواد مخدر و الکل، اختلالات بیش فعالی، وسواس، افسردگی، بیماری های مزمن و عفونی، محیط های پرتنش و اضطراب ها و استرس های مزمن در بروز تیک مؤثر هستند.

در رابطه با تیک های عصبی و ضرورت درمان آن در وبسایت www.nhs.uk آمده است که :

Tics do not always need to be treated if they’re mild, but treatments are available if they’re severe or are interfering with everyday life.

Many tics will eventually go away or improve significantly after a few years. But, if untreated, more severe tics can cause issues such as difficulties at school or social problems.

درمان تیک عصبی

در ابتدا باید گفت که برای راه حلی برای درمان قطعی تیک عصبی نیست و داروها و روش‌هایی وجود دارد برای بهبود تدریجی آن که در ادامه خواهیم گفت.
در درمان مورد تیک های عصبی گذرا می توان گفت که اگر این اختلال مشکلی در عملکرد فرد به وجود نیاورد، درمان لازم نیست. فقط به اطرافیان توصیه می شود که از توجه زیاد به فرد و تیک-های او، تذکر دادن مکرر به خاطر تیک، تحقیر و سرزنش به شدت خودداری کنند.

درمان تیک مزمن به صورت دارویی و روان درمانی انجام می شود.

1. درمان دارویی:
   دارو هایی جهت درمان تیک های عصبی وجود دارد که شامل دارو های ضد روان پریشی، دارو های اضطراب آلفا آدرنرژیک و مسدود کننده های دوپامین می شود. از جمله این داروها قرص برای تیک عصبی، قرص کلونیدین، کلونازپام و تترانبازین است که این داروها برای کاهش تیک می باشند.
2. روش درمانی (Habit Reversal Training) HRT
   که روش آموزش معکوس کردن عادت می باشد که شامل ۵ مرحله است:
   1. توصیف و تکرار تیک در آینه.
   2. پیدا کردن جزئیات تیک توسط درمانگر.
   3. تمرین شناسایی اولین علامت رخداد تیک.
   4. آنالیز موقعیتی که تیک در آن رخ می دهد.
   5. آموزش پاسخ فیزیکال عکس توسط بیمار ۱ تا ۳ دقیقه با آموزش این روش بیمار می تواند علائم را تحت کنترل خود د رآورد.
3. درمان هومیوپاتی:
   در طب هومیوپاتی با تقویت سیستم عصبی و تحریک و تقویت سیستم ایمنی بدن و استقامت بافت سلولی مغز به آسانی می شود تیک های عصبی را معالجه و درمان کرد و زمانی که شخص به استقامت روحی و روانی برسد تیک ها کاهش پیدا می کند و طی یک دوره در طب هومیوپاتی از شدت تیک کاسته می شود و بعد از مدتی فرد به سلامت کامل خواهد رسید بدون اینکه دارو های اعصاب و روان و یا دارو های آرام بخش استفاده کرده باشد و چنین درمانی در طب هومیوپاتی قطعی است در صورتی که فرد مدام تحت تأثیر استرسور ها و شوک ها نباشد نتیجه درمان عالی خواهد بود.
   در مورد تیک ها و لکنت زبان و بسیاری از مشکلات دیگر از چنین دست طب هومیوپاتی به جرأت می شود گفت که از بهترین راه حل های درمان می باشد.
4. روان درمانی:
   درمان روان درمانی شامل: رفتار درمانی، آموزش ریلکسیشن (تن آرامی)، آموزش خانواده می باشد. در آموزش به خانواده روان درمان گر به آنها توصیه می کند مدام به فردی که تیک عصبی دارد تذکر ندهد به او توجه بیش از اندازه نداشته باشند او را تحقیر نکند و بپذیرند که این حرکات کاملاً غیرارادی هستند.
5. درمان طب اسلامی:
   در درمان تیک عصبی در طب اسلامی به موارد زیر اشاره شده است:
   1. دارو مرکب که شامل استوخودوس، مرزنجوش، بادرنجبویه و بابونه است، به این صورت که هر روز ۱۵ گرم از این دارو مرکبه را در نیم لیتر آب کمی جوشانیده و پس از صاف کردن، قبل از غذا یک لیوان میل کنید.
   2. خوردن بادام درختی روزی چهارده عدد
   3. درمان تیک عصبی با عسل به این صورت که دمکرده اسطوخودوس و سنبل الطیب شبی یک لیوان با عسل
   4. استشمام عطر محمدی در خواب
   5. روغن مالی ملاج سر با روغن کنجد

متخصصان همچنین ممکن است درمان طبیعی را برای تیک عصبی صورت توصیه کنند. به دلیل اینکه استرس و اضطراب در ایجاد و تداوم تیک عصبی نقش دارد، درمان های طبیعی باعث کاهش استرس و اضطراب در زندگی فرد می شوند. محلول های خوراکی منیزیم و ویتامین BR ویتامین برای تیک عصبی هستند و می توانند در کاهش آن مؤثر باشند.

عموما هنگام عصبانیت تیک های عصبی بیشتر می شوند و خود را بروز می دهند؛ برای اینکه راههای پیشگری آن را با جزئیات کاربردی تری بدانید توصیه می کنیم مقاله ” ۱۵ علت اعصبانیت و راههای درمان آن ” را بخوانید.