تربیت فرزند موفق یکی از مهم ترین مسئولیت‌‌ها و دغدغه‌‌های والدین است، سلامت روان، روابط و درکل آینده‌‌ی کودک به این مسئله مربوط است.
والدین باید با کسب آگاهی در اتخاذ بهترین سبک فرزند پروری با توجه به روحیات فرزندشان تلاش کنند و در ایجاد حس اعتماد به نفس و با ارزشی، شخصیت سالم و درنهایت تربیت آنان کوشا باشند. پیشنهاد می شود مقاله اختصاصی ما در خصوص ” روانشناسی کودک چیست ” را مطالعه نمایید.
در این مقاله برآنیم درمورد نکته‌های تربیت فرزند موفق درخانواده‌های ایرانی، چگونگی تربیت فرزند موفق و ویژگی های والدین موفق در تربیت فرزند صحبت کنیم.
چیزی به اسم سن تربیت کودک موفق وجود ندارد چرا که مسئله‌ی تربیت محدود به سن و اعداد نیست، در هر دوره‌ی رشدی، کودک با مشکلات و نیازهای گوناگونی مواجه می‌‌شود که برای پاسخ نیاز به راهنمایی و حمایت والدین خود دارد بنابراین شیوه‌‌ای که والدین درتعامل با کودک درپیش می‌گیرند در چگونگی شکل‌‌گیری توانایی‌‌ها، باور و شناخت کودک از خود، اطرافیان و دنیای پیرامون و به طبع در سلامت روان، تربیت فرزندان موفق در جامعه و درتمام زمینه‌‌ها نقش اساسی دارد.
در ادامه به بیان چندین راهکار برای آگاهی خانواده های ایرانی درجهت تعامل و تربیت فرزند موفق می پردازیم:
۱) اهمیت دادن به نقش فرزندان
والدین باید به نقش فرزندان، تصمیمات و خواسته‌‌های آنان اهمیت دهند و احترام بگذارند، به آنان اجازهی مشارکت در تصمیم گیری هارا بدهند. با اینکار به تقویت اعتماد به نفس آنان کمک کردید و احترام را به آنان آموزش دادید.
۲) والدین باید با توجه به علاقه مندی‌‌های کودکان، تمرکز کردن را درآنها تقویت کنند.
با مانع نبودن و تحمیل نکردن خواسته های خودتان به کودکانتان اجازه دهید به علایق و استعدادهایشان بپردازنند و درپرورش، شکوفایی استعدادها و به طبع آن بالا بردن تمرکز به آنان کمک کنید.
۳) به کار فرزندانتان پاداش دهید نه به هوش آنها
برای کارهای مثبت فرزندانتان هرچند کوچک ارزش قائل باشید و آنان را با پاداش دادن و الفاظ انرژی بخش تشویق کنید، اینگونه کودکان که به دلیل تلاششان تشویق شده اند، پشتکار و توانایی حل و غلبه بر مشکلات بسیار خوبی پیدا می کنند و عملکرد بهتری نسبت به افرادی که به دلیل هوش ذاتی تشویق شدند از خود نشان می دهند.
۴) فرزندانتان را مقایسه نکنید.
مقایسه کردن از مخرب ترین اتفاقات ممکن تربیتی است چرا که باعث خورد کردن شخصیت کودک و به طبع ایجاد حس رقابت ناسالم و حسادت می شود.
۵) اجازه دهید فرزندانتان با شکست مواجه شوند.
کودکان باید یاد بگیرند که شکست وسیله ای است برای پیروزی و یادگیری، باید مهارت کنار آمدن با شکست را پیدا کنند، از اشتباهاتشان عبرت بگیرند و راه رسیدن به موفقیت را پیدا کنند.
باید بفهمند که خوشبختی به پیروزی وابسته نیست با اینکار در تقویت اعتماد به نفس هم کمک کردید چرا که با شکست خوردن از خود متنفر نمی شود و خودش را نمی بازد.
۶) به فرزندانتان آزادی برای انتخاب مسیر بدهید و مسئولیت پذیری را آموزش دهید.
با تحمیل نظرات خود نگرش فرزندتان را محدود نکنید، اجازهی خلاقیت بدهید
درست و غلط، منافع و مضرات و موارد صحیح را بیان کنید و در آخر تصمیم گیری را به‌عهده ی خودش واگذار کنید و او را مسئول انتخاب هایش بدانید و کارهایی متناسب با سن و تونایی به او محول کنید با اینکار مسئولیت پذیری را نیز به او آموزش دادید.
۷) آموزش مهارت اجتماعی، ارتباط با دیگران، تشویق به عضو تیم بودن و مشارکت داشتن و کمک به دیگران که باعث درک بهتر متقابل نیز می شود.
۸) به اعتماد به نفس و خود اتکایی فرزندتان به‌شدت اهمیت قائل باشید و برروی آن متمرکز شوید.
از مهم ترین مواردی که در موفقیت کودک در تمام زمینه ها مؤثر است اعتماد به نفس است، با ترغیب فرزند خود به احساس با ارزش و با لیاقت بودن، احساس خوب نسبت به خود داشتن، به چشم آوردن توانایی ها و استعدادهایش، اعتماد کردن به توانایی های فرزند خود، عزت نفس اورا تقویت کنید.
۹) هر روز باهم کتاب بخوانید
اینکار هم برای کتاب خوان و هم برای برقراری ارتباط و اطلاع از تفکرات و احساسات کودک بسیار مؤثر است.
۱۰) اختصاص دادن زمان زیاد برای کودک در روز به صورت اختصاصی با مادر جداگانه و پدر جداگانه و همینطور خانوادگی با هم
هر روز با انجام فعالیت هایی ازقبیل بازی کردن، کتاب خوندن، شادی کردن، کارتون تماشا کردن و… و یا باتوجه کافی نشان دادن به فعالیت های با کودک وقت بگذرانید و سعی کنید اوقات شیرینی برایش به وجود آورید
۱۱) اگر خطایی کردید آن را قبول کنید و به آن اعتراف کنید
اینکار بهترین راه برای آموزش عذرخواهی و صداقت است.
۱۲) رضایت خود را از کار های خوب فرزندانتان به او نشان دهید.
با بیان احساسات خود و تشویق، دادن پاداش یا استفاده از کلمات زیبا باعث ایجاد حس خوب، آموزش کار درست و تکرار آن در کودک می‌شوید.
۱۳) همواره سعی کنید که با صبر و حوصله و به طور دقیق به حرف های کودکتان گوش کنید
اینکار باعث می شود کودک بیشتر با پدرمادر خود حرف بزند و مسائل مختلف را درمیان بگذارد.
۱۴) مدت زمان استفاده از تلویزیون، کامپیوتر یا هرنوع وسیله ی الکترونیکی را کنترل کنید
۱۵) محیط خانه را به محیطی امن، پراز محبت و شادی تبدیل کنید
۱۶) سخت گیری به اندازه و سالم داشته باشید
۱۷) قوانین سالم
سازنده و به اندازه ای تعیین کنید و برای سرپیچی تنبیه مناسب درجهت سازندگی تعیین کنید و ازقبل هشدار آن را نیز بدهید.، علت سخت گیری ها و قوانین را برای کودک به آرامی و با محبت توضیح دهید.
۱۸) قاطعیت داشته باشید و به حرف ها و قول هایتان عمل کنید
۱۹) انتظارات به اندازه، معقول و متناسب با سن و توانایی کودک داشته باشید و به آن رفتارهایی که از کودک انتظار دارید خودتان نیز عمل کنید و الگوی مناسبی باشید
۲۰) مراقبت از محیط زیست را به عنوان یک اصل و اساس در خانواده قرار دهید.
۲۱) عشق و محبت خود نسبت به همسرتان را در مقابل کودک نشان دهید و بیشتر محبت کنید و ازکلمات محبت آمیز بدون وقت خاصی برای همسر و فرزندانتان استفاده کنید.
۲۲) بی احترامی را به هیچ وجه قبول نکنید و مقابله کنید
۲۳) مسئولیت درقبال جامعه را به فرزند خود بیاموزید
۲۴) ارزش ها، درست و غلط و نشانه های یک آدم خوب را به فرزندتان بیاموزید
۲۵) به هیچ وجه میان فرزندانتان فرق نگذارید و برای همه ی آنان به یک اندازه وقت بگذارید، ارزش قائل باشید و محبت کنید.
۲۶) به ورزش و فعالیت بدنی فرزندتان به‌شدت اهمیت بدهید.
۲۸) همیشه صادق باشید و صداقت را به فرزندتان بیاموزید، مشاهده از اصلی‌ترین راه‌های یادگیری است بنابراین مراقب رفتارها، عملکرد و واکنش های خود در مقابل فرزندانتان باشید.
۲۹) سخت گوشی، پشتکار، قبول نکردن شکست و پایبند بودن به خواسته ها را به آنان بیاموزید
۳۰) فرزندانتان را در سنین کم با اعداد آشنا کنید
۳۱) با برقراری رابطه‌ی صمیمانه سعی در درک احساسات، دغدغه ها و خواسته های آنان داشته باشید، خوب به حرفهایشان گوش کنید
۳۲) به تفاوت‌های ممکنه درجهت روش تربیتی بین خودتان و همسرتان احترام بگذارید و سعی کنید درآخر به روشی با اتفاق نظر برسید
۳۳) برنامه‌ی تربیتی خود را به همسر، پدربزرگ و مادر بزرگ و مربیان مهد منتقل کنید.
۳۴) سعی کنید ساده ترین راه برای تربیت فرزند موفق را برای انتقال پیام های تربیتی خود به فرزند انتخاب کنید و با بیان احساساتتان او را در درک خودتان یاری کنید تا بتواند از شما یاد بگیرد
۳۵) با مشاهده ی کار نادرست از کودک، عکس العمل مناسب و آرام از خود نشان دهید
علت را جویا شوید و سعی کنید نادرست بودن کار را برای کودک توضیح دهید، از تاکید بر کار بد امتناع کنید چراکه به رو آوردن زیاد کارهای نادرست باعث تحقیر و کاهش اعتماد به نفس فرزند می شود.
۳۶) از تربیت فرزند خود در مقابل دیگران چشم پوشی کنید، اینکار باعث تحقیر شخصیت، ترس و خجالت، کاهش اعتماد به نفس آن می شود اگر نکته‌ای لازم به ذکر است آن انتقاد را در تنهایی با زبان محبت آمیز و ارام بیان کنید
۳۷) به فرزند خود استقلال بدهید و او را بیش از حد محدود نکنید، اینکار در مستقل شدن، مسئولیت پذیری، قدرت تصمیم گیری درست، روحیه و موفقیت آن کمک می کند.
۳۸) به فرزندانتان بیاموزید که هیچ انسانی کامل نیست و همه نقص هایی دارند مثلا با استفاده از کلماتی مثل نمی‌دانم، نمی توانم این را به او نشان دهید، به او یاد دهید از این نقص ها برای موفقیت استفاده کند
از طرفی کتابی درخصوص تربیت فرزند موفق توسط استاد مدرسه کندی هاروارد (HKS) به نام رونالد فرگوسن و روزنامه نگار تاتشا رابرتسون نوشتند نکاتی جالب درمورد نقش والدین که از مصاحبه با والدین و نتیجه گرفته شده از تجربیات آنان بوده است بیان کردند این نقش‌ها عبارتند از:
اولین نقش “شریک یادگیری اولیه” است و کودکان را درگیر یادگیری و حل مسئله قبل از شروع مدرسه می‌کند. بیشتر آن جوانان تا زمان شروع مهد کودک می‌توانستند کلمات اساسی را بخوانند. تعدادی از آنها آنچه را “تأثیرات راهنمایی زودتر” نامیدیم، توصیف کردند که وقتی معلم مهد کودک یا کلاس اول آنها از اینکه می‌توانستند بخوانند هیجان زده شدند، اتفاق افتاد و احساسی را که داشتند دوست داشتند.
نقش های دوم و سوم در فرمول مربوط به این است که مطمئن شوید دنیا با کودک شما درست رفتار می‌کند و به خوبی به کودک شما خدمت می‌کند. “مهندس پرواز” نظارت می‌کند که کودک آنچه را که از مدرسه نیاز دارد دریافت می‌کند و در صورت لزوم برای گرفتن آن مداخله خواهد کرد. نقش سوم “رفع کننده” است که اطمینان حاصل می‌کند که هیچ فرصت بزرگی حتی به دلیل کمبود منابع از دست نمی رود. والدین ممکن است در فقر زندگی کنند، اما اگر فرصتی را که به نظر آنها برای موفقیت فرزندشان در مدرسه یا زندگی ضروری است، ببینند، برای بدست آوردن این فرصت از دیوارها عبور می‌کنند.
نقش های دیگر “افشاگر” است که شگفتی های جهان را به کودکان نشان می‌دهد، بنابراین حتی اگر در فقر زندگی کنند، آنها به موزه‌ها و کتابخانه و مکان‌ها میروند تا با افرادی که والدین می‌خواهند کودک آنها را بشناسد ملاقات کنند. سپس نقش بعدی “فیلسوف” است، که ممکن است دومین مهمترین شریک یادگیری اولیه باشد، زیرا به کودکان در یافتن هدف کمک می‌کند. اگر کودکان ۳ ساله سوالات عمیق بپرسند، والدین فیلسوف آن‌هارا ساکت نمی‌کنند. بلکه سعی می‌کنند به گونه‌ای پاسخ دهند که به درک کودک از زندگی اضافه شود. نقش ششم “الگویی” است که کودک آرزو دارد از آن الگوبرداری کند.
سپس “مذاکره کننده” وجود دارد که به کودک یاد می‌دهد احترام بگذارد، اما همچنین چگونه باید از خود دفاع کند و آنها را در مورد چگونگی دفاع از منافع خود و برخورد با افرادی که از قدرت و اقتدار برخوردار هستند، آموزش می‌دهد. و نقش نهایی “صدای ناوبری GPS” است که صدای والدین در سر کودک پس از خروج کودک از خانه است و به مربی بزرگسال جوان از طریق موقعیت های جدید زندگی می پردازد.
تمام این نکات بیان شده جوابی در مقابل این سوال چگونه فرزند موفقی تربیت کنیم؟ کاربرد دارند و بسیار حائز اهمیت هستند
والدین موفق والدینی هستند که با برقراری ارتباط قوی و عمیق با فرزندان از نیازهای آنان خبر داشته باشند، از آنان حمایت کنند، درباره‌ی روش های تربیتی و سبک فرزند پروری درست اطلاعات و آگاهی کافی داشته باشند و از آنان استفاده کنند
“حداقل سه نوع مختلف از ویژگی‌ها در والدین اصلی وجود دارد اما مهمترین آنها عزم محکم برای والدین عالی بودن است و همینطور مواردی از قبیل:
در اخر لازم به ذکر است که
هیچ انسانی از ابتدا موفق به دنیا نمی‌آید، و علاوه بر خانواده شرایط مختلف دیگری نیز در تربیت یک انسان تأثیرگذار است اما مهمترین و مؤثرترین حوزه در ساختن یک انسان موفق نهاد خانواده است. انسان ها باید ساخته شوند و معنی درست موفقیت و خوشبختی را درک کنند
باید یادبگیرند که موفقیت در ظاهر و مادیات نیست، یک انسانی که با آرامش زندگی می کند، باعث آزار کسی نشده و ازخودش راضی است نمونه ی یک انسان موفق و خوشبخت است
خانواده مهم ترین بخش زندگی یک انسان است و نقش بسزایی در سلامت روان و موفقیت آن دارد بنابراین مسئولیت والدین در ایجاد محیط سالم خانوادگی بسیار حائز اهمیت. برای کسب اطلاعات بیشتر ، مقاله خانواده درمانی را بخوانید.
بیماری های روانی شایع در ایران یکی از چالش های جدی بهداشتی به شمار میروند…
خیانت در روابط عاطفی یکی از موضوعات پیچیده و حساس است که می‌تواند تأثیرات عمیقی…
ترک اعتیاد یک گام بزرگ در مسیر بهبودی است، اما این فرایند اغلب با چالش‌های…
انتخاب یک فوق‌تخصص زوج‌درمانی حرفه‌ای و باتجربه، می‌تواند نقش کلیدی در بهبود روابط عاطفی و…
ترک اعتیاد یک دستاورد بزرگ است، اما اغلب با چالش‌های روانی مانند افسردگی همراه است.…
اعتماد به نفس یکی از ارکان اساسی موفقیت و رضایت فردی است که تأثیر زیادی…
مشاهده دیدگاه ها
ممنون از اطلاعات خوبتون ، در خدماتتون کلاس های با موضوع نکات مهم تربیتی برای والدین دارید ؟
یادگیری مهارت‌های اجتماعی چگونه بر تربیت فرزندان تأثیر می‌گذارد و چگونه می‌توانیم آن را به کودکان آموزش دهیم؟
مشخصاً چطور می‌توان الگوی مناسبی برای فرزندان بود و در عین حال استقلال آنها را حفظ کرد؟