علت پرخاشگری ناگهانی مردان و زنان چیست ؟!
پرخاشگری در روانشناسی و علوم اجتماعی و رفتاری، رفتاری است که با قصد آسیب‌رساندن به فرد دیگری یا دارایی آن صورت می‌گیرد که همراه با آزار و درد است، این آزار چه ازلحاظ جسمانی و چه زبانی مانند: تحقیر و توهین و… امکان پذیر است.
برخی از صاحب‌نظران معتقدند که این رفتار ریشه در ذات و فطرت انسان دارد و به عنوان نیروی نهفته در انسان وجود دارد اما برخی دیگر معتقدند که دارای منشأ اجتماعی است، گروه سومی هستند که این مسئله را ریشه در نبود فرصت آموزشی یا عدم اموزش جهت چگونگی برخورد درمقابل محرک‌ها و مشکلات می‌دانند و باتوجه به این شرایط آن‌را نوعی پاسخ دفاعی می‌دانند. دراین مقاله بهطور خلاصه به مقوله پرخاشگری و علت پرخاشگری ناگهانی می‌پردازیم.
آنچه که لازم به‌ذکر است مسئله علت پرخاشگری مردان و زنان است عوامل مختلفی در این موضوع دخیل هستند که در این مقاله مطالعه خواهید کرد. پیشنهاد می شود مقاله ” پرخاشگری نوجوانان” و مهارت کنترل خشم در زندگی زناشویی را مطالعه نمایید.
علت پرخاشگری ناگهانی مردان و زنان
البته مردان و زنان در این مسئله متفاوت می‌باشد و در بعضی موارد علت پرخاشگری زنان و مردان متفاوت است و برای اطمینان از آن باید با متخصص روانشناسی مشورت کنید.
-
عوامل جسمانی
- مشکلات خاص جسمانی و ژنتیکی
- مصرف مواد مخدر و توهم زا مخصوصا کوکائین
-
عوامل خانوادگی
- چگونگی برخورد والدین با نیازهای کودک
- الگوهای نامناسب
- تفکرات اشتباه درباره‌ی پرخاشگری و شهامت و قدرت تلقی کردن آن
- تشویق رفتار پرخاشگرانه
- تنبیه والدین و معلمان هنگام مشاهده پرخاشگری از سمت کودک
- تجربه‌های ناگوار و تلخ در زندگی
-
عوامل محیطی و اجتماعی
- زندگی در ارتفاعات بلند و به‌طبع آن عدم دسترسی به موادغذایی و داشتن تغذیه ناقص
- بهنجار بودن و تقویت پرخاشگری به‌سبب جنگ یا موقعیتی که درآن زندگی می‌کنند
- مشاهدات اجتماعی و وقایع و درگیری‌هایی که در جامعه یا محیط اطراف درحال رخ دادن است
- رسانه‌ها
- بازی‌های کامپیوتری و….. در ایجاد پرخاشگری مؤثر هستند و جزء دلیل پرخاشگری کودکان محسوب می‌شوند
- فشارهای محیطی، اجتماعی و اقتصادی
- جامعه‌ای که عدالت درآن رعایت نشود و یا حقوق افراد به‌راحتی پایمال شود
- عدم قانون‌مندی و…..
اختلال انفجاری متناوب (IED)
درخصوص پرخاشگری ناگهانی اختلالی به‌نام اختلال انفجاری متناوب وجود دارد که جزء اختلال‌های دسته‌ی رفتاری، مخرب و کنترل تکانه‌ی راهنمای تشخیصی آماری اختلالات روانی یا DSM-5 محسوب می‌شود و با انفجار ناگهانی خشم و خشونت مثل جیغ‌زدن ناگهانی نسبت به وضعیت یا رویداد پیش‌آمده شروع می‌شود و تا مرز غیظ پیش می‌رود که ممکن است آن رویداد از دیدگاه دیگران نسبتا بی‌اهمیت باشد و معمولا همراه با سایر اختلالات خلقی مثل بیماری دو قطبی مشاهده می‌شود، گاها بعضی از افراد قبل از فوران خشم تغییرات عاطفی مثل تغییرات خلقی یا تنش را نیز گزارش می‌کنند.
این اختلال با خصومت، تکانشگری و طغیان‌های مکرر پرخاشگرانه مشخص می‌شود. مبتلایان به IED اساساً علی رغم عدم تحریک یا دلیل آشکار، “خشمگین” می‌شوند. افرادی که از اختلال انفجاری متناوب رنج می‌برند احساس می‌کنند که در ان لحظه کنترل احساسات خود را از دست می‌دهند و نمی‌توانند بر خشم خود غلبه کنند.مطالعه مقاله “روانشناسی شخصیت مردان” را توصیه می کنیم.
افراد مبتلا به IED ممکن است اشیا، حیوانات و یا انسان‌های دیگر را تهدید کنند و یا به آنان حمله کنند. گفته می‌شود که IED بهطور معمول در اوایل سال‌های نوجوانی آغاز می‌شود، همینطور شواهد نشان می‌دهد که این افراد به افسردگی، اضطراب و اختلالات سو مصرف مواد مستعد هستند. می توانید مقاله در مورد کنترل خشم در نوجوانان را مطالعه نمایید.
افراد مبتلا به IED گزارش داده‌اند که به محض ازبین بردن تنش ناشی از عصبانیت، احساس آرامش می‌کنند. با بازگشت به حالت آرامش و ازبین رفتن حالت تسکین ناشی از حذف محرک تنش‌زا، برخی از افراد احساس پشیمانی یا خجالت را گزارش می‌کنند. در حالی که IED می‌تواند در زندگی فرد و همچنین در اطرافیان و روابط فرد بسیار اخلال ایجاد کند.
درصورتی که می‌توان از طریق درمان مناسب، آموزش در مورد مدیریت خشم و احتمالاً با استفاده از دارو به حل این مشکل کمک کرد و آن‌را حل نمود.
این اتفاق که به عوبک یا تجاوز تهاجمی هم معروف است پیش‌بینی نشده است و فقط طبق همان واکنش نامتناسبی که فرد نسبت به محرک‌های واقعی یا درک‌شده از خود نشان می‌دهد تعریف می‌شود.
علل این اتفاق در ۳ بخش :
۱. ژنتیک
ممکن است یک مولفه ژنتیکی وجود داشته باشد و باعث شود این اختلال از والدین به فرزندان منتقل شود.
۲. تفاوت در نحوه‌ی عملکرد مغز
ممکن است در افراد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب در ساختار، عملکرد و شیمی مغز در مقایسه با افرادی که این اختلال را ندارند تفاوت داشته باشد.
۳. محیطی که شرایطش با پرخاشگری که ذکر شد مشترک است
بیشتر افراد مبتلا به این اختلال در خانواده‌هایی بزرگ شده‌اند که رفتار انفجاری و آزارهای کلامی و جسمی در آن‌ها معمول بوده است. قرار گرفتن در معرض این نوع خشونت در سنین پایین باعث می‌شود که این کودکان همین صفات نشان دهند.
نشانه های اختلال انفجاری متناوب
علائم مختلفی وجود دارد که افرادی که دارای اختلال انفجاری متناوب هستند، بر اساس ترکیب ژنتیکی فردی، رشد مهارت‌های اجتماعی، استراتژی‌های مقابله‌ای، وجود اختلالات همزمان و استفاده یا اعتیاد به مواد مخدر یا الکل از خود بروز می‌دهند. مطالعه مقاله “روانشناسی شخصیت زنان” را پیشنهاد می کنیم.
درخصوص فوران‌های کلامی و رفتاری که معمولا بدون تفکر و توجه به عواقب، موقعیت و شرایط رخ می‌دهد و معمولا نشانههای زیر را شامل می‌شود:
بهطور کلی معمولا
- معمولا مدت زمان کمتر از ۳۰ دقیقه طول میکشد
- دورهای بهصورت مکرر یا با فاصله زمانی رخ دهد
علائم روانشناختی :
- بهطور ناگهانی و بدون هشیاری یا با هشدار کم مثل همان تغییرات خلقی که بالاتر ذکر شده اتفاق میافتد
- گاها طغیان‌های کلامی از فیزیکی شدت کم‌تری دارند
- خشم شدید
- هجوم افکارهای منفی که بهصورت سبفت‌جو عمل می‌کنند
- تحمل ناامیدی کم
- احساس از دست دادن کنترل افکار خود
- افکار مسابقه‌ای
- تحریک‌پذیری بالا
- دوره های کوتاه انزوا عاطفی
علائم جسمانی :
- بالارفتن انرژی
- لرزش و رعشه
- گزگزکردن یا مورمورشدن بدن
- افزایش تپش قلب
- تنگی نفس یا قفسه سینه
- سردرد
- تنش عضلانی
علائم رفتاری :
- عصبانیت شدید (مهارت کنترل خشم در ارتباطات را با مطالعه مقاله کسب کنید)
- با لحن تند صحبت‌کردن
- مشاجره کردن
- فریادزدن
- دعواهای فیزیکی یا هل‌دادن، تنه زدن
- تهدید و تخریب
- حمله کردن و حجوم بردن به‌سمت مردم، اشیا و حیوانات
چه مواردی احتمال این اختلال را افزایش می دهند؟
عواملی مثل:
- سوء استفاده جسمی یعنی تجربه فرد درخصوص تعارض و تجاوز چه در زمان بزرگسالی و چه در زمان کودکی
- تجربه چندین حادثه‌ی شوک‌آور و ناخوشایند
- وجود اختلالات روانی دیگر مثل اختلال شخصیت، شخصیت مرزی، ضداجتماعی و… احتمال اختلال انفجاری متناوب را افزایش می‌دهند
تأثیرات مخرب
IED می‌تواند عواقب ویرانگری را به همراه داشته باشد، اما این به علائم و رفتارهای خاص فرد بستگی دارد. موارد زیر نمونه‌هایی از تأثیراتی است که اختلال انفجاری متناوب درمان نشده می‌تواند بر افراد داشته باشد:
- آسیب‌دیدن روابط بین‌فردی به‌طوری که این افراد به‌سبب عدم تعادلی که در رفتارشان دارند و عملکردی غیرقابل پیش‌بینی و منزجر کننده‌ای که از خود نشان می‌دهند و همینطور تعداد دعواهای زیاد، باعث دورکردن اطرافیانشان می‌شوند.
- به‌وجود آمدن مشکلاتی در شغل، تحصیل و مدرسه و خانه یا هرمحیط خاصی که بهصورت مداوم درآنجا حضور دارند مثل ازدست دادن شغل و درگیری مالی و اقتصادی بالا، تصادفات رانندگی زیاد، طرد شدن از مدرسه و…
- بروز مشکلاتی در حوزه خلق و خو مثل: افسردگی و یا استرس و اضطراب.
- ممکن است اینگونه افراد به‌سبب مشکلات زیاد به سوء مصرف مواد مخدر یا الکل و داروهایی روی آورند.
- معمولا سلامت جسمانی آنان درخطر است و دچار مشکلات و بیماری‌های عصبی مثل دیابت، بیماری قلبی عروقی، مشکلات گوارشی یا اختلالات عصبی و همینطور دچار علائمی مثل تپش قلب، فشارخون و…. می‌شوند.
- درموارد شدید ممکن است به خودشان آسیب بزنند یا قصد به خودکشی کنند. درمان خودکشی را در مقاله ویژه ما بخوانید.
- آزار خانگی یا کودک آزاری
- مشکلات حقوقی
- حبس و زندان
- عزت نفس پایین و نفرت از خود
- خودزنی
اختلال انفجاری متناوب و اختلالات همزمان
علائم اختلال انفجاری متناوب اغلب به طور مستقیم علائم اختلالات مختلف دیگر را نشان می‌دهد. برخی از شایعترین اختلالات روانی که با IED اتفاق میافتد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اختلال بیش فعالی و نقص توجه (ADHD)
- اختلال رفتاری
- اختلال سرکشی مخالف (ODD)
- اختلال دو قطبی (در مقاله درمان اختلال دو قطبی به صورت مفصل به این اختلال پرداخته ایم.)
- اختلالات اضطرابی
- اختلالات افسردگی
- اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD)
ممکن است یک مولفه ژنتیکی وجود داشته باشد و باعث شود این اختلال از والدین به فرزندان منتقل شود. ممکن است در افراد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب در ساختار، عملکرد و شیمی مغز در مقایسه با افرادی که این اختلال را ندارند تفاوت داشته باشد.
بیشتر افراد مبتلا به این اختلال در خانواده‌هایی بزرگ شده‌اند که رفتار انفجاری و آزارهای کلامی و جسمی در آن‌ها معمول بوده است. قرار گرفتن در معرض این نوع خشونت در سنین پایین باعث می‌شود که این کودکان همین صفات نشان دهند.
درمان
برای این اختلال راهکارهای درمانی برای رفع دلایل پرخاشگری مردان و زنان و درمان آن وجود دارد مثل:
- روان‌درمانی و مراجعه و به روان‌شناس و روان‌پزشک
- نقش پراهمیت والدین و آموزش از طریق آنان
- بعد از مشورت با متخصص روان درصورت نیاز مصرف دارو و دارودرمانی
مایندولوژی
۱۳۹۹/۱۱/۲۵
عصبانیت شدید و ناگهانی میتونه ریشه در بیماری های روانی داشته باشه ؟ برای این موضوع تست روانشناسی خاصی هست ؟