دلشوره : علل + درمان سریع دلشوره

دلشوره حس آشنایی است که همه ی ما کم و بیش تجربه اش کردیم. این حس آشنا به بهانه های مختلف از جمله صحبت کردن مقابل جمع یا حاضر شدن در جلسات کاری به سراغ مان می­آید.

معمولا اولش با لرزش دست و عرق سرد شروع می­شود، طولی نمی­کشد تا دلشوره چنان به تک تک سلول های بدن رخنه کند که هیچ نشانی از آرامش چند ساعت قبل باقی نماند احتمالا در این شرایط اولین راهکاری که به نظرتان می­رسد این است که سخنرانی یا قرار ملاقاتتان را کنسل کنید، در حالی که دلشوره با این راهکار از بین نمی­رود و احتمالا در روز های آینده نیز به همین وضع گرفتار خواهید شد. در این مقاله به علل دلشوره، درمان دلشوره و راه های رفع دلشوره می­پردازیم.

دوستی می­گفت هر وقت اخبار بد می­شنوم دلشوره می­گیرم و تصور می­کنم اگر این اتفاق ناخوشایند برای خانواده ام بیفتد چه کنم؟

وقتی در زندگی روزمره مان در معرض استرس های مختلف قرار می­گیریم باید بتوانیم آنها را مدیریت کنیم وگرنه فرار کردن از آنها و یا ماندن در این استرس ها ما را از پا در می­آورد و باعث به وجود آمدن بیماری ها و اختلالات مختلف می­شود.

بیشتر افراد بسته به روحیاتشان دلشوره دارند، شاید بارها از زبان اطرافیان خود این جمله را شنیده باشید که انگار در دلم رخت می­شویند.

دلشوره در علم روانشناسی به اصطلاح اضطراب نامیده می­شود. اضطراب یک حس مبهم و ناشناخته ای است که افراد احساس می­کنند که هر لحظه امکان دارد اتفاق خاصی برای خود و یا اطرافیانی که برای آنها بسیار باارزش و عزیز هستند، بیفتد اما دقیقا نمی­دانند که چه حسی داشته و چه اتفاقی قرار است بیفتد؟!

علل دلشوره

بسیاری از ما و اطرافیانمان گاه بی گاه دچار اضطراب و دلشوره می­شویم، اما چنین اضطراب هایی تا کجا طبیعی اند؟

در برخورد هایمان با دوستان و آشنایان، افرادی را می­شناسیم که خیلی زود نگران می­شوند و در ذهنشان همیشه بدترین حالت ممکن را تصور می­کنند.

زمانی که فرد در مواجهه با یک مشکلی قرار می­گیرد بخاطر زمینه های اضطراب موجود در ناخودآگاه دچار دلشوره می­شود،زمینه اضطراب هم به صورت وراثتی و ژنتیکی در فرد شکل می­گیردو هم با مرور زمان و نوع زندگی فرد، مشکلات و نگرانی های فعلی و با آتی آنها در زندگی گسترش پیدا می­کند، زمانی که فرد در مواجهه با یک مشکلی قرار می­گیرد بخاطر زمینه های اضطراب موجود در ناخودآگاه، به طور ناگهانی دچار دلشوره می­شود.

برای مثال هنگام عبور از عرض خیابان، یا در حین رانندگی، امتحان و… فردی می­گوید که ناگهان دچار دلشوره شده است. اما تحقیقات نشان می­دهد که اضطراب در وجود این افراد همیشگی است، اما در مقابل شرایط ناگهانی این مسئله به اوج خود می­رسد. و باعث به وجود آمدن دلشوره در فرد می­شود.

مهم ترین دلایل دلشوره

­از جمله دلایل اصلی دلشوره می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ترس از مورد تایید واقع نشدن
2. ترس از ارزیابی منفی، بدبینی
3. تردید از انجام و عواقب یک عمل
4. نگرانی درمورد یک اتفاق ناگوار یا نامشخص
5. ترس از مرگ
6. ترس از، از دست دادن عزیزان، شغل، ترس از تنهایی و بسیاری از موارد استرس زا دیگر
7. اشکال در به خواب رفتن یا کابوس
8. داشتن وسواس فکری و یا عملی به موضوعات مختلف
9. نگرانی های زیاد درمورد آینده
10. کمال گرایی افراطی، این افراد انتظاراتشان از خودشان بیشتر از توانشان است و از قضاوت های منفی اطرافیان، مشکلات، خطا و اشتباه به شدت می­هراسند.

علائم فیزیکی دلشوره

• لرزش و گرفتگی عضلات یا پرش عضلات
• احساس گرفتگی یا پری در ناحیه گلو یا قفسه سینه
• نفس تنگی و افزایش ضربان قلب
• سبکی سر یا گیجی
• عرق سرد و دستان مرطوب
• درد های عضلانی
• خستگی مفرط
• مشکلات خواب (مشکل در به خواب رفتن یا بیار ماندن به مدت طولانی یا احساس ناراحتی در به خواب رفتن)

علائم احساسی دلشوره

• نداشتن احساس راحتی، بی قراری، احساس تحریک پذیری بیش از اندازه
• نگرانی بیش از حد
• ترس دائم از اینکه اتفاقی بد درحال وقوع است یا احساسی مبنی بر اینکه دنیا به آخر رسیده است
• عدم توانایی در تمرکز و احساس اینکه همه چیزرا فراموش می­کنی

از بین بردن دلشوره

• با تغییر افکار خود شروع کنید

همه چیز از یک فکر شروع می­شود که نخستین نشانه اش این است که احساس می­کنید همه ی عضلات بدنتان گرفته است اما کنترل کردن این حس در دست شماست، قبل از هر چیز مانع افکار منفی خود باشید و به آنها شاخ وبرگ اضافه ندهید. آگاهانه افکارتان را تحت کنترل بگیرید و روی آنها تمرکز کنید.

• برداشت مثبت و قابل قبولی از شرایط بحرانی برای خود ایجاد کنید

می­توانید برداشت های قابل قبول و مثبت تری را از شرایط بحرانی که برایتان پیش آمده برای خود ایجاد کنید وقتی توانستید فکر خود را به صورتی دیگر درآورید دلشوره شما هم به همان سرعت تغییر می­کند.

• وقتتان را با دوستان و اعضای خانواده تان بگذرانید و درمورد احساستان به آنها بگویید

در شرایطی که دلشوره به سراغتان می­آید اگر تنها باشید بیشتر به این حس دامن می­زنید اما اگر این مواقع وقت خود را با دوستان و افراد خانواده تان بگذرانید و احساسات خود را با آنها در میان بگذارید نگرانی هایتان را کم کرده اید و حتی باید علت عصبانیت خود را پیدا کنید و سعی کنید با شخصی مثبت اندیش و خونسرد دلشوره هایتان را در میان بگذارید. چرا که در این مواقع فرد خونسرد و مثبت اندیش می­تواند با جملاتی مثبت آرام تان کند و دلشوره هایتان را کم کند.

سعی نکنید در تنهایی بمانید و حتما اطراف خود را در موقعیت های استرس زا شلوغ کنید تا خود را گرفتار افکار منفی نکنید.

• ورزش کنید

ورزش را از یاد نبرید که اگر اکسیژن و هوای تازه مدام به شما برسد تاثیر زیادی در بالا بردن روحیه و اعتماد به نفس شما دارد و افکار شما را قوی تر خواهد کرد.

• فکر خود را مشغول مسائل مثبت و غیر اضطراب زا کنید

آسان نیست که مثبت نگر باشیم، به خصوص زمانی که با افکار منفی درگیر می­شوید. اما اگر فقط این را درک کنیم که گذشته هرگز برگشت پذیر نیست و لحظه ای که در آن هستید دیگر تکرار نمی­شود، به شدت به مثبت اندیشی تان کمک می­کند. فکر کردن به این جمله که هیچ اتفاقی پیش نیامده کمک زیادی به از بین بردن دلشوره و نگرانی هایتان می­کند.

• برنامه ریزی روزانه داشته باشید

داشتن کار بیش از حد یا بیکار بودن در طول روز می­تواند به دلشوره و اضطراب شما بیفزاید. سعی کنید با برنامه ریزی درست از این مسئله جلوگیری کنید.

درمان دلشوره

اگر شما جزء کسانی هستید که نمی­دانید چطور باید از دست دلشوه رها شوید و مدام درگیر آن هستید چند راهکار ساده برایتان ذکر می­کنیم:

• کلاه خودتان را قاضی کنید

یک قلم و کاغذ بردارید و بنویسید چند وقت است که بدون دلیل منتظر دریافت خبر های بد هستید و مدام دلشوره دارید، حالا بنویسید چند بار این دلشوره ها واقعا صحت داشته و اضطراب شما به دلیل آن محرک واقعی بیرونی بوده است؟ سپس کلاه خودتان را قاضی کنید و دریابید که نباید همه چیز را تعمیم داد و در آینده که دلشوره گرفتید یادتان باشد که انتهای این ماجرا چیزی نخواهد بود.

• پیش داوری را کنار بگذارید و ذهن خوانی ممنوع!

اگر می­بینید همکارتان در حال گفت و گو با کس دیگری است و نگاهی به شما می­اندازد یا با آمدنتان حرفش را قطع می­کند بی جهت دلشوره نگیرید که حتما درمورد شما صحبت می­کرده و باید تا پایان روز منتظر وقوع حادثه بدی باشید.

• تصویر سازی ذهنی مثبت انجام دهید

افرادی که مدام دلشوره می­گیرند معمولا عادت دارند بدترین حالت هر اتفاقی را ملکه ذهن خود کنند . فقط تصویر سازی های منفی انجام دهند، اما پیشنهاد می­کنیم بار دیگری که دچار دلشوره شدید به اتفاقاتی که در پیش است با دید مثبت نگاه کنید.

در مکانی آرام دراز بکشید یا بنشینید و چشم هایتان را ببندید، با خودتان فکر کنید که کار های امروزتان چقدر عالی پیش خواهد رفت.

• درمورد آنچه شما را می­آزارد با یک فرد قابل اعتماد صحبت کنید

کسی که قابل اعتماد باشد و از نظر شخصیتی مانند شما اهل دلشوره نباشد می­تواند گوش شنوای شما شود و انرژی مثبت بدهد و باعث شود شما با گفتن از بار استرس وغمی که در دل دارید بکاهید.

• از تکنیک های آرام سازی استفاده کنید

انجام بعضی حرکات نرمشی یا شل و سفت کردن عضلات می­تواند کمک کننده باشد و از دلشوره تان بکاهد. حتما حتما ساعاتی را به خودتان اختصاص دهید و آن کاری را که مایه لذت تان است انجام دهید.

• به خودتان بگویید که هیجان زده هستید

اگر گاهی نتوانستید دلشوره خود را به هیچ طریقی کنترل کنید شاید بهتر باشد به خودتان بگویید این دلشوره نیست هیجان است به بیان دیگر سعی کنید طرز فکرتان را نسبت به حس و حالی که در درونتان جریان دارد تغییر دهید تا شاید روحیه تان عوض شود و سر ذوق بیایید.

این راهکار کمک تان می­کند که اگر بابت جلسه یا قرار ملاقاتی که در پیش دارید دلشوره دارید، به یک وضعیت ذهنی و روحی مناسب برسید و دوباره تمرکز خود را به دست آورید.

اگر هیچکدام از توصیه هایی که گفته شد فایده نکرد و همچنان مشکل باقی بود قدم هفتم مراجعه به روانشناس و روانپزشک است که بتواند درکاهش دلشوره تان کمک تان کند.

متاسفانه مردم به این مسئله اهمیت نمی­دهند و معتقدند که دلشوره مسئله ی مهمی نیست و نیازی به مراجعه به روانپزشک نیست، اما در وهله اول شخصی که مبتلا به چنین اختلالی ست باید به روانپزشک مراجعه کند، در جلسات درمان که هم دارویی ست هم روان درمانی، روانپزشک به ریشه یابی مشکلات و اضطراب های فرد بیمار رسیدگی می­کند و به دنبال علل مسائل آزار دهنده در ناخودآگاه فرد می­گردد، در این جلسات عوامل آزاردهنده شناسایی و آموزش های مقابله برای رفع دلشوره و اضطراب و کنترل عصبانیت به فرد تعلیم داده می­شود.